Trong vòng hai năm sau khi sinh, phụ nữ không nên mang thai trở lại để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và con. Điều này đồng nghĩa với việc các bà mẹ phải sử dụng biện pháp tránh thai sau sinh. Nhưng tránh thai như thế nào để an toàn và hiệu quả và không để ảnh hưởng đến em bé? Hãy tham khảo bài viết dưới đây.
Khi nào bạn nên dùng các biện pháp tránh thai sau sinh?
Phụ nữ sau khi sinh nên kiêng quan hệ vợ chồng trong khoảng 6 tuần đầu vì đây là khoảng thời gian giúp tử cung hồi phục, tầng sinh môn lành lại và đặc biệt là để âm đạo ra sản dịch. Nếu bạn đẻ mổ, thời gian hồi phục vết mổ đường bụng sẽ lâu hơn, thời gian kiêng cữ nên từ 2 tháng trở lên.
Ngay khi bắt đầu quan hệ trở lại, phụ nữ cũng nên sử dụng các biện pháp tránh thai sau sinh. Và cần lưu ý, dù chưa có kinh nguyệt lại thì vẫn cần dùng biện pháp tránh thai. Kinh nguyệt là biểu hiện của chức năng rụng trứng đã được phục hồi, tuy nhiên lần rụng trứng đầu tiên không nhất thiết là phải sau khi xuất hiện kinh nguyệt lần đầu, mà có thể là trước khi kinh nguyệt xuất hiện. Vì vậy, để phòng tránh, bạn có thể sử dụng các biện pháp tránh thai sau sinh từ 3 đến 4 tuần sau khi bé chào đời.
Các biện pháp tránh thai sau sinh
Cho con bú
Khi cho bé bú càng nhiều, lượng hormone kích thích sản xuất sữa càng tăng, từ đó ngăn chặn hoạt động của hormone gây nên sự rụng trứng dẫn đến kinh nguyệt được trì hoãn lại. Phương pháp này được gọi là cho con bú vô kinh. Nếu mẹ thường xuyên cho bé bú thì sẽ đạt hiệu quả tránh thai đến 98% nhưng phải đạt điều kiện:
- Chỉ có thể áp dụng với các mẹ trong 6 tháng đầu sau khi sinh.
- Chu kỳ kinh nguyệt chưa trở lại.
- Bạn cho bé bú thường xuyên ít nhất là 6 lần một ngày.
Khi trẻ ngừng bú, phương pháp này sẽ giảm tác dụng. Nếu bạn dùng máy vắt sữa càng nhiều, hormone kích thích sản xuất sữa càng giảm từ đó kéo theo sự giảm hiệu quả trong việc ngăn chặn hoạt động của hormone gây nên sự rụng trứng.
Bao cao su
Đây là biện pháp tránh thai phổ biến nhất và hiệu quả nhất hiện nay. Với phương pháp này không những ngăn chặn được sự có thai ngoài ý muốn đồng thời tránh được lây nhiễm các bệnh qua đường tình dục. Hiện nay có cả bao cao su cho nữ giới nên chị em phụ nữ có thể chủ động sử dụng khi cần.
Biện pháp dùng bao cao su
Tránh thai bằng cách tính ngày rụng trứng
Vòng kinh của chu kỳ kinh nguyệt phụ nữ thường từ 28 – 32 ngày. Khi đó ngày rụng trứng sẽ rơi vào khoảng ngày thứ 14 – 15 của chu kỳ. Dựa vào ngày rụng trứng, có 3 thời điểm mà tỉ lệ thụ thai khác nhau.
- Thời điểm an toàn tương đối là thời điểm bắt đầu từ ngày đầu tiên hành kinh đến ngày thứ 7 của chu kì.
- Thời điểm thụ thai cao là khoảng thời gian bắt đầu từ ngày thứ 8, ngày thứ 18 của chu kì. Đây là thời điểm dễ thụ thai nhất bởi đây là thời gian trứng bắt đầu rụng.
- Thời điểm an toàn tuyệt đối là thời điểm được tính từ ngày thứ 18 của chu kỳ kinh nguyệt cho đến ngày đầu tiên của kỳ kinh tiếp theo.
Ưu điểm của phương pháp
- Là một trong những biện pháp tránh thai tự nhiên, phổ biến, dễ áp dụng, không tốn kém.
- Có thể áp dụng lâu dài, không hạn chế thời gian
- Không ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản của phụ nữ.
Nhược điểm của phương pháp
- Chỉ hiệu quả cao với những người có chu kỳ kinh nguyệt đều đặn. Không có hiệu quả đối với trường hợp kinh nguyệt không đều.
Dùng thuốc tránh thai
Bạn có thể dùng loại thuốc tránh thai có chứa thành phần progesteron. Loại thuốc tránh thai này phù hợp cho các bà mẹ đang cho con bú vì nó không ảnh hưởng đến việc tiết sữa. Lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai chỉ có progestin có thể gặp những tác dụng phụ như đau đầu, nôn ói và đau ngực, tăng cân, giảm cân…Nếu uống thuốc mỗi ngày, bạn sẽ có được hiệu quả đến 99%.
Thuốc tránh thai hằng ngày
Cấy que tránh thai
Que cấy ngừa thai dẻo có kích thước cỡ bằng que diêm, được cấy dưới da cánh tay của chị em sau sinh. Que cấy phóng thích progestin vào cơ thể ngăn cản sự rụng trứng và có thể sử dụng đến 3 năm.
Ưu điểm của phương pháp
- Hiệu quả tránh thai cao tới 99.9%
- Khả năng có thai trở lại nhanh chóng
- Không ảnh hưởng tới sức khỏe, đời sống tình dục
- Không phải bổ sung thêm các phương pháp tránh thai khác
- Sử dụng được cho mẹ cho con bú, người u xơ tử cung, mắc bệnh tim mạch…
Nhược điểm của phương pháp
- Khi sử dụng que cấy có thể gặp 1 vài tác dụng phụ như đau đầu, chóng mặt, căng ngực, mụn trứng cá, khô âm đạo…
- Phản ứng phụ khác như rong kinh, nhiều trường hợp sau 1 năm thường gây vô kinh.
Đặt vòng tránh thai
Vòng tránh thai nội tiết tố (IUS)
Vòng tránh thai nội tiết tố (IUS) được cấu tạo bằng nhựa có hình chữ T phù hợp với hình dạng tử cung của bạn. Sau khi đặt vào cơ thể bạn, vòng tránh thai sẽ phóng thích progesterone có tác dụng trong vòng 5 năm. Bạn có thể bắt đầu sử dụng vòng tránh thai sau khi sinh em bé 4 tuần.
Vòng tránh thai không chứa nội tiết tố (IUD).
Bạn có thể bắt đầu sử dụng phương pháp này bất cứ khi nào sau khi có em bé và thường là 4 tuần sau khi sinh và có thể giúp bạn tránh mang thai từ 5 đến 10 năm. Nếu muốn mang thai trở lại, chị em chỉ cần tháo vòng và khả năng này sẽ được phục hồi nhanh chóng.
Mỗi phương pháp đều có những ưu nhược điểm khác nhau. Không thể khẳng định đâu là biện pháp tốt nhất. Chị em cần có kiến thức đầy đủ về từng phương pháp tránh thai và nên đi khám sức khỏe sinh sản và tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để tìm biện pháp phù hợp nhất với mình.
